Η βασίλισσα Φρειδερίκη, ο “φόρος” της και το Παιδομάζωμα

Φρειδερίκη: Βασίλισσα  των Ελλήνων, μισητή και για πολλά χρόνια βασίλισσας της Ελλάδας.

Θα αναφερθούμε στο “κοινωνικό”, ιδίως στο φιλανθρωπικό “έργο” της με έμφαση στις παιδουπόλεις και το ρόλο της στην αρπαγή των παιδιών των αριστερών οικογενειών καθώς και την αντικομουνιστική διαπαιδαγώγηση των παιδιών αυτών κατά τα τρυφερά τους χρόνια. 

Φαίνεται και από τη μικρή μας παρουσίαση, ότι αυτό που σήμερα αποκαλείται κοινωνική πρόνοια, ήταν τότε στα χέρια της βασίλισσας και της μοναρχίας. 

Φυσικά και τα άφθονα χρήματα που εισπράττονταν από ποικιλώνυμους φόρους....

Βασίλισσα των Ελλήνων (1947-1964) και βασιλομήτωρ μετά το θάνατο του συζύγου της βασιλιά Παύλου. Ισχυρή και παρεμβατική προσωπικότητα, συγκρούστηκε «πλειστάκις» με την πολιτική ηγεσία της χώρας.

Η Φρειδερίκη, Λουίζα, Τύρα, Βικτώρια, Μαργαρίτα, Σοφία, Καικιλία, Όλγα, Ισαβέλλα, Χριστίνα γεννήθηκε στις 18 Απριλίου 1917 στον μεσαιωνικό πύργο Μπλάνκεμπουργκ της Γερμανίας. Ήταν κόρη του Δούκα του Μπραουνσβάιχ Ερνέστου Αυγούστου Γ’, αρχηγού του Οίκου του Ανοβέρου και της πριγκίπισσας Βικτώριας Λουΐζας της Πρωσίας, μοναχοκόρης του Γερμανού αυτοκράτορα Γουλιέλμου Β’ και της Αυγούστας Βικτωρίας του Σλέσβιχ - Χολστάιν. 

Η Φρειδερίκη έφερε τους τίτλους: Πριγκίπισσα του Ανοβέρου, Πριγκίπισσα της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας και Δούκισσα του Μπραουνβάιχ.

Μεγάλωσε στην Αυστρία και έκανε κολεγιακές σπουδές στο Λονδίνο και τη Φλωρεντία. Η Φρειδερίκη ήταν μέλος στη χιτλερική νεολαία κορασίδων, το 1936, πριν γίνει υποχρεωτική η κατάταξη. Σε αναμνηστική καρτ-ποστάλ εικονίζεται με στολή της Jungmädelbund, της ναζιστικής οργάνωσης για κορίτσια ηλικίας 10 – 14 ετών μαζί με τους αδερφούς της Βελφ Χάινριχ και Κρίστιαν, οι οποίοι είχαν στρατευθεί στην Βέρμαχτ.

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1937 μνηστεύτηκε τον θείο της και τότε διάδοχο του ελληνικού θρόνου πρίγκιπα Παύλο, τον οποίο παντρεύτηκε στις 9 Ιανουαρίου 1938. Από τον γάμο αυτό γεννήθηκαν τρία παιδιά: Η Πριγκίπισσα Σοφία (γεν. 2 /11/1938), νυν Βασίλισσα της Ισπανίας. Ο Πρίγκιπας Κωνσταντίνος (γεν. 2/6/1940), μετέπειτα Βασιλεύς των Ελλήνων ως Κωνσταντίνος Β’ και σήμερα τέως Βασιλεύς των Ελλήνων. Και η Πριγκίπισσα Ειρήνη (γεν. 11/5/1942).

Με την άφιξή της στην Ελλάδα, η Φρειδερίκη επιδόθηκε σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες. Ίδρυσε τη «Φανέλα του Στρατιώτου», μέσω της οποίας έστειλε 127.000 δέματα στον μαχόμενο ελληνικό στρατό (1940-1941). Τον Απρίλιο του 1941 και προτού εισέλθουν τα γερμανικά στρατεύματα στην Αθήνα, μαζί με τη βασιλική οικογένεια ακολούθησε την κυβέρνηση του Εμμανουήλ Τσουδερού, αρχικά στην Κρήτη και στη συνέχεια στο εξωτερικό (Αίγυπτο και Νότιο Αφρική).

Επανήλθε στην Ελλάδα με όλη τη βασιλική οικογένεια στις 27 Σεπτεμβρίου 1946, μετά το δημοψήφισμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1946, που αποκατέστησε τον Γεώργιο Β’ στο θρόνο του.

ΗΗ προτεστάντισσα Φρειδερίκη ασπάσθηκε το Ορθόδοξο Χριστιανικό Δόγμα και βαπτίστηκε τον Φεβρουάριο του 1947. Μετά τον θάνατο του Γεωργίου Α’ και την ανάρρηση στο θρόνο του Παύλου (1 Απριλίου 1947), ονομάστηκε Βασίλισσα των Ελλήνων και διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στο πλευρό του συζύγου της.

Ο «φόρος της Φρειδερίκης» ξεκίνησε για την ενίσχυση των άπορων κορασίδων. Αφορούσε τη συγκέντρωση χρημάτων, προκειμένου να εξασφαλίζονται βιβλιάρια προικοδοτήσεων σε άπορες κορασίδες. 

Ο φόρος με απόφαση της Φρειδερίκης πέρασε από τα χίλια κύματα της ελληνικής γραφειοκρατίας, μέχρι που έγινε ένας φόρος υπέρ τρίτων.

Επίσης, ο φόρος αυτός πήγαινε για κάποια ιδρύματα πρόνοιας που ιδρύθηκαν κατά τον εμφύλιο πόλεμο, όπως η «φανέλλα του στρατιώτη».

Μέσα σε ένα κλίμα αστάθειας, η Βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία περιόδευε στα θέατρα επιχειρήσεων του εμφύλιου πολέμου, αποφασίζει να δράσει. Το βράδυ της 5ης Ιουλίου 1947, απευθύνει ραδιοφωνικό διάγγελμα. Γνωστοποιεί με αυτόν τον τρόπο τη δημιουργία του Εράνου “Πρόνοια Βορείων Επαρχιών Ελλάδος”. Η εξαγγελία της Φρειδερίκης υλοποιείται με βασιλικό διάταγμα στις 10 του ίδιου μήνα. (Φ.Ε.Κ. 141/12.7.1947)

Το 1955 ο Έρανος εξακολουθεί να λειτουργεί και μετονομάζεται σε «Βασιλική Πρόνοια», με στόχο την προστασία των παιδιών. «Η Βασιλική Πρόνοια ποτέ δεν απέκτησε μόνιμο χαρακτήρα. Ο υπουργός των Οικονομικών και ο υπουργός της Κοινωνικής Προνοίας ανανέωναν την ισχύ της διά Βασιλικού Διατάγματος, για μια περιορισμένη χρονική περίοδο» αναφέρει η ίδια η Φρειδερίκη. Η «Βασιλική Πρόνοια» μετεξελίχθηκε το 1970 σε «Εθνικό Οργανισμό Πρόνοιας» (Ε.Ο.Π.) (ΦΕΚ 125/2.6.1970).

Η επίσημη θέση για την ίδρυση του εράνου και αργότερα της Βασιλικής πρόνοιας ήταν η παροχή βοήθειας σε όσους είχαν πληγεί από τον Εμφύλιο, ανεξαρτήτως ιδεολογικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων!

Αξίζει όμως να αναφερθεί και η άποψη της Φρειδερίκης, η οποία σημειώνει στα απομνημονεύματά της ότι η όλη προσπάθεια είχε σαν στόχο τη διάσωση των παιδιών «των βορείων επαρχιών από την απαγωγή και τη διαπαιδαγώγησή τους σε εχθρούς της πατρίδας».

Χρηματοδότηση: Η Βασιλική Πρόνοια δεν ήταν κρατικός οργανισμός, αλλά είχε σημαντική υποστήριξη από το κράτος με νομικές πράξεις και διάθεση εκτάσεων, αλλά κυρίως με χρηματοδότηση μέσω έμμεσης φορολογίας

Έρανος: το Β.Δ. όριζε τη διενέργειά του σε ολόκληρη την επικράτεια επί ένα εξάμηνο, ενώ ταυτόχρονα απαγόρευε τη διενέργεια εράνων με παρόμοιο ή ανάλογο περιεχόμενο και ανακαλούσε όσες σχετικές άδειες είχαν δοθεί ως τότε. Πέρασαν όμως 8 χρόνια μέχρι να λήξει τυπικά ο «Έρανος» το 1955.
 

Δασμοί εισαγόμενων προϊόντων: Με ειδικό νόμο του 1948, το 20% των δασμών που καταβάλλονταν για την εισαγωγή στη χώρα μιας σειράς προϊόντων αποδιδόταν στη Βασιλική Πρόνοια.
 

Το 1950 νέος νόμος πρόσθεσε σ’ αυτά τα έσοδα και το 20% από το «φόρο υπέρ τρίτων» που είχε επιβληθεί το 1948 σε βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις.
Ειδική απόφαση του υπουργικού συμβουλίου 21.12.48 επέβαλε αναγκαστική εισφορά δύο τσιγάρων σε κάθε πακέτο. 

Μεταξύ 1.1.1949 και 30.4.1956 εισπράχθηκαν συνολικά 391.200.000 δρχ., από τα οποία 186 εκατομμύρια πήγαν στο ταμείο της Βασιλικής Πρόνοιας και τα υπόλοιπα στο ΒΕΙ (Βασιλικό Εθνικό Ίδρυμα). Από την 1.6.1956, η Βασιλική Πρόνοια οικειοποιήθηκε το σύνολο των εσόδων.
 

Την ίδια μέρα, με άλλη απόφασή του, το υπ. συμβούλιο επέβαλε φόρο 10% στα δημόσια θεάματα (θέατρο, κινηματογράφος κ.λπ.) υπέρ της Βασιλικής Πρόνοιας. (Ίσχυε μέχρι το 2015).
 

Η εργατική τάξη της χώρας εκλήθη και αυτή να συνεισφέρει τον οβολό της. Με απόφαση της (διορισμένης) ΓΣΕΕ, κρατήθηκε ένα μεροκάματο από κάθε μισθωτό – συνολικά 80.000 λίρες – ως εισφορά στη Βασιλική Πρόνοια. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, τα έσοδα της Βασιλικής Πρόνοιας ανέρχονταν σε περίπου 300 εκατομμύρια δραχμές το χρόνο.
 

Το σύνολο των εσόδων της Βασιλικής Πρόνοιας το διαχειριζόταν μια πενταμελής εκτελεστική επιτροπή, διορισμένη απευθείας από την ίδια τη Φρειδερίκη, η οποία ουσιαστικά ήταν ανεξέλεγκτη από το επίσημο κράτος.

Με αυτά τα κεφάλαια χρηματοδοτούσε μια σειρά κρατικών υπηρεσιών και άλλων οργανώσεων Πρόνοιας. (Σώμα Κοινωνικών Λειτουργών του ΥΠΕΠΘ, Σώμα Επιμελητών Ανηλίκων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Κέντρο Βρεφών «Μητέρα», νοσοκομείο παίδων «Αγία Σοφία», Σχολή Μαιών «Βασίλισσα Φρειδερίκη», νοσοκομείο ατυχημάτων «Απόστολος Παύλος», κρατικά προγράμματα στέγασης, Α΄ Βοήθειες σε περιπτώσεις θεομηνιών και άλλα πολλά.
 

Κέντρο Βρεφών Μητέρα: Ιδρύθηκε το 1953 με σκοπό να φιλοξενήσει ορφανά και εγκαταλειμμένα βρέφη, καθώς και άγαμες μητέρες με τα βρέφη τους. Το Κέντρο συμπληρωνόταν με νέες εγκαταστάσεις για τη φιλοξενία παιδιών και μητέρων μέχρι τη δεκαετία του 60 και έφτασε να διαθέτει Σχολή Βρεφοκόμων.
 

Επαγγελματικά σχολεία θηλέων: Απευθύνονταν σε κορίτσια άνω των 14 ετών και συνδύαζαν την εκπαίδευση με την επαγγελματική κατάρτιση. Μέσα από αυτά καταβλήθηκε προσπάθεια για ανάδειξη της ελληνικής λαϊκής τέχνης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ταπητουργία.
 

Αστικά Κέντρα: Ιδρύθηκαν 15 ΑΚ στις μεγάλες πόλεις με σκοπό να τραβήξουν τα παιδιά μακριά από «επιβλαβείς» τρόπους διασκέδασης. Τόποι Εθνικιστικής προπαγάνδας. Ο εμφανής ρόλος τους ήταν κυρίως ψυχαγωγικός, με παιδικές χαρές, εκδρομές, βιβλιοθήκες, αναγνωστήρια κτλ. Υπήρχαν όμως και τεχνικά τμήματα που παρείχαν βασικές γνώσεις ραπτικής, ξυλουργικής, δακτυλογραφίας κτλ. Προσέφεραν και υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας με κοινωνικές λειτουργούς και επισκέπτριες αδελφές που προσπαθούσαν να εντοπίσουν και να λύσουν προβλήματα οικογενειακής φύσης.
 

Ομάδες Βοήθειας Υπαίθρου: Σε συνεργασία με κρατικές υπηρεσίες και αξιοποιώντας την εργασία των κατοίκων αντιμετώπισαν βασικές ανάγκες των χωριών με το χτίσιμο ή επισκευή σπιτιών, σχολείων, εκκλησιών, κοινοτικών καταστημάτων, αλλά και με τη βελτίωση των υποδομών δικτύων (ύδρευσης, αποχέτευσης).
 

Τα σπίτια του παιδιού: Συστήθηκαν περίπου 260 κυρίως σε ακριτικά χωριά της Βόρειας Ελλάδας. Περιλάμβαναν αναπτυξιακά προγράμματα που επικεντρώθηκαν στη γεωργία και την κτηνοτροφία, αλλά και εκπολιτιστικά προγράμματα που επικεντρώνονταν στον αλφαβητισμό των κατοίκων των χωριών, καθώς και στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από τους σλαβόφωνους. Υπόγειος στόχος η φιλοβασιλική - φιλοδεξιά προπαγάνδα.

Προφανώς τόσο τα κίνητρα όσο και οι στόχοι της βασίλισσας Φρειδερίκης που το 1948 είχε επιβάλει ειδικό σχετικό φόρο στην τιμή των εισιτηρίων για τα δημόσια θεάματα ήταν άλλα από αυτά του παιδικού μου μυαλού. Δεν φανταζόταν, φυσικά, ότι ο φόρος που αρχικά αποσκοπούσε στην ενίσχυση των «βόρειων επαρχιών» της χώρας που είχαν πληγεί από τον Εμφύλιο, θα συνέχιζε να εισπράττεται κανονικά 67 χρόνια αργότερα, δηλαδή έως σήμερα!

Κι όμως, οι διοργανωτές συναυλιών που προσέρχονταν στις Δ.Ο.Υ. προκειμένου να θεωρήσουν τα εισιτήρια για την εκδήλωσή τους ενημερώνονταν για την ύπαρξη ειδικού τέλους 5% υπέρ Εθνικού Οργανισμού Πρόνοιας, που μάλιστα έπρεπε να αναγράφεται επί του εισιτηρίου και εισπράττεται όπως και ο ΦΠΑ. Εκείνη η περίφημη Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου αριθ. 1108 της 21/22 Δεκεμβρίου 1948, η οποία κυρώθηκε με νόμο του κράτους το 1951, εξακολούθησε να ισχύει και τελικά επιβάρυνε τους θεατές συναυλιών και μουσικών παραστάσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, ενώ ο νόμος είχε ατονήσει για κάποια χρόνια, το 2008 εστάλη οδηγία για την απαρέγκλιτη εφαρμογή του!
 

Το θέμα για τον περίφημο «φόρο της Φρειδερίκης» είχε τονίσει στις αρμόδιες αρχές από το 2011 ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Σήμερα, ο φόρος υπέρ τρίτων πλέον δεν ισχύει, καθώς οι διευκρινίσεις που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, αποσαφηνίζοντας πως οι επιβαρύνσεις έπαψαν να ισχύουν από τις 19 Αυγούστου και ο «φόρος τη Φρειδερίκης» καταργείται πλέον στα εισιτήρια κινηματογράφων και δημοσίων θεαμάτων.

Οι προαναφερθείσες -ευνοϊκές για τα βαλάντια του φιλοθεάμονος κοινού- ρυθμίσεις ισχύουν από την υπογραφή της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης του άρθρου 3 του ν. 4336/2015 (19 Αυγούστου 2015) και επιβαρύνσεις δεν εφαρμόζονται σε εισιτήρια που εκδίδονται από την ως άνω ημερομηνία και μετά.

Οι Παιδουπόλεις ή Παιδοπόλεις ιδρύθηκαν το 1947, κατά τη διάρκεια του Εμφύλιου Πολέμου με πρωτοβουλία της τότε βασίλισσας Φρειδερίκης, αφότου επανήλθε στην Ελλάδα το 1946, μετά το δημοψήφισμα, που αποκατέστησε τον Γεώργιο Β’ στο θρόνο του . Οι παιδοπόλεις υπήρξαν ένα μοναδικό και ιδιότυπο κοινωνικό μόρφωμα, τραγικό επακόλουθο του εμφυλίου πολέμου, και γι’ αυτό ακριβώς χωρίς ιστορικό προηγούμενο και χωρίς συνέχεια. 

Ήταν ένα δίκτυο 53 ιδρυμάτων σε όλη την έκταση της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας στα οποία φιλοξενήθηκαν παιδιά από τις εμπόλεμες περιοχές. Το σχέδιο για το «παιδοφύλαγμα» εφαρμόστηκε με χρηματοδότηση του εράνου «Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος». Ο αριθμός των παιδιών που πέρασαν από τις παιδουπόλεις εκτιμάται περίπου στις 25.000.

Όπως ο ίδιος ο Μαρκεζίνης αναφέρει: «Δυστυχώς, η Βασίλισσα, επιθυμούσα να έχει παντού ανάμιξη, θα επεκτείνει τη δραστηριότητά της σε τομείς οι οποίοι ουσιαστικώς ανήκαν στο Κράτος».
 

Παιδομάζωμα και παιδοφύλαγμα

Η απομάκρυνση των παιδιών από τις εμπόλεμες περιοχές και συγκέντρωση στις Παιδουπόλεις ονομάστηκε από την κυβέρνηση «παιδοφύλαγμα» σε αντιδιαστολή με την ψυχολογικά φορτισμένη ονομασία «παιδομάζωμα» που χρησιμοποιούσε για να χαρακτηρίσει την Αποστολή παιδιών στις Λαϊκές Δημοκρατίες από τον ΔΣΕ.
 

Σκοπός ίδρυσης των Παιδουπόλεων

Σύμφωνα με τη Φρειδερίκη, σκοπός των παιδουπόλεων ήταν «να σώσουμε τα παιδιά μας των βορείων επαρχιών από την απαγωγή πέρα από τα σύνορα και τη διαπαιδαγώγησή τους σε εχθρούς της πατρίδας». Ο όρος «παιδόπολη» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από το Βασιλικό Ίδρυμα Πρόνοιας για να χαρακτηρίσει τα ιδρύματα «φιλοξενίας και περίθαλψης απροστάτευτων και ορφανών παιδιών» κατά τα Ισπανικά πρότυπα την εποχή του εμφυλίου. 

Η πρώην βασιλική οικογένεια υποστηρίζει ότι εκεί φιλοξενούνταν ορφανά ή με άρρωστους γονείς παιδιά ή όσα το οικογενειακό περιβάλλον δεν μπορούσε να τους δώσει τα «αναγκαία ηθικά εφόδια». Αναφέρεται ότι με εντολή της Βασίλισσας Φρειδερίκης συγκεντρώθηκαν πολλά αγόρια και κορίτσια, που έχασαν κατά τον εμφύλιο πόλεμο 1947 – 1949, τον ένα ή και τους δύο γονείς τους ή ήταν πολύ φτωχοί και δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στις αντίξοες και δύσκολες συνθήκες ζωής, που προέκυψαν από τον πόλεμο αυτό. 

Ωστόσο, εξετάζοντας αναδρομικά την υπόθεση, κύριος σκοπός της κυβέρνησης ήταν να σταματήσει ο ανεφοδιασμός των ανταρτών και να γίνει πιο δύσκολη η στρατολόγηση νέων από αυτούς, καθώς θα είχαν ενταχθεί από μικρή ηλικία στον αντίπαλο «ιδεολογικό» στρατό. 

Γινόταν εσκεμμένη παραπληροφόρηση των παιδιών με σκοπό την εκπαίδευση και ανατροφή με αντιλήψεις υπέρ του καθεστώτος. Επίσης όπως η Ελένη Παπαγεωργίου επισημαίνει στην Διδακτορική της Διατριβή, «Η κοινωνική δράση των ανακτόρων υπήρξε ένας τρόπος άσκησης πολιτικής και μια προσπάθεια κατοχύρωσης της θέσης του παλατιού αλλά και της ίδιας της Φρειδερίκης προσωπικά στην πολιτική αρένα».

Πρόγραμμα κράτησης στις παιδουπόλεις

Οι συνθήκες κράτησης παιδιών στις παιδουπόλεις είναι ελάχιστα γνωστές με βάση την «επίσημη» ιστορία, οι περισσότερες πληροφορίες προέρχονται από προφορικές μαρτυρίες. Οι μαρτυρίες των ίδιων των πρωταγωνιστών, των τότε παιδιών, επηρεάζονται από τις προσωπικές πολιτικές πεποιθήσεις. Έτσι ενώ για κάποιους ήταν καταφύγιο από την φρίκη του πολέμου, για άλλους υπήρξαν κέντρα πλύσης εγκεφάλου και φιλοβασιλικής προπαγάνδας. Υπάρχουν μαρτυρίες που μιλάνε για το αυστηρό πλαίσιο ζωής σε κάποιες από αυτές με την άσκηση σωματικών τιμωριών, τη λογοκρισία της αλληλογραφίας, αλλά και τις περιορισμένες εκπαιδευτικές δυνατότητες. Άλλοι, πάλι, τρόφιμοι είχαν αναπτύξει άριστες σχέσεις με το προσωπικό των παιδουπόλεων. Για τα έξοδα του προγράμματος χρησιμοποιήθηκαν χρήματα από τον «Έρανο της Βασίλισσας».
 

Ηλικία παιδιών στις Παιδουπόλεις

Στις παιδουπόλεις μάζευαν παιδιά ηλικίας από 4-16 χρονών, αν και αυτός ο κανονισμός παραβιάστηκε με αποτέλεσμα να συγκεντρώνονται και μικρότερα παιδιά. Τον Απρίλιο του 1948 η UNSCOB (United Nations Special Committee On The Balcans), αν και δεν ενδιαφερόταν για τις παιδουπόλεις, απέστειλε ερωτηματολόγιο για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με τον αριθμό τη φροντίδα των παιδιών στις παιδουπόλεις. Ο ελληνικός σύνδεσμος ενημέρωσε ότι κρατούνταν παιδιά ηλικίας 3 – 14 ετών.
 

Παράνομες υιοθεσίες

Η Φρειδερίκη περιγράφει στα απομνημονεύματά της τη συμμετοχή 72 γυναικών, τις «κυρίες της βασιλίσσης», σε καμπάνια για τη συγκέντρωση των παιδιών. Η πρακτική συγκέντρωσης των παιδιών στις παιδουπόλεις έχει χαρακτηριστεί ως απαγωγή. Επίσημα αρχεία για την τύχη των παιδιών ή δεν υπάρχουν, ιδιαίτερα μετά την πυρκαγιά του 1982 που κατέστρεψε μεγάλο μέρος τους, ή αποδεικνύονται αναξιόπιστα, ακόμη και χαλκευμένα. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υπόθεση «Άγιος Στυλιανός» Θεσσαλονίκης. Από το 1950 και μετά έγιναν αποκαλύψεις για πώληση χιλιάδων παιδιών από κυκλώματα τεκνοθεσίας, τα οποία βρέθηκαν τεκνοθετημένα κυρίως στις ΗΠΑ. Η πολιτική κρατούμενη Στάσα Κεφαλίδου περιγράφει στο τετράδιό της την αρπαγή παιδιών που γινόταν στο στρατόπεδο της Χίου από τις εξόριστες και τον εγκλεισμό τους σε ορφανοτροφεία της Φρειδερίκης. 

Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Έφης Αργυριάδη, της οποίας οι αδερφές χάθηκαν όταν τεκνοθετήθηκαν κρυφά και παράνομα από έναν Ελληνοαμερικανό. Η ίδια πιστεύει ότι η τεκνοθεσία ήταν εσκεμμένη καθώς πατέρας της ήταν ο Ηλίας Αργυριάδης, ο οποίος εκτελέστηκε μαζί με το Νίκο Μπελογιάννη.
 

Εκπαίδευση

Οι υπεύθυνοι για την αγωγή των παιδιών ήταν συνήθως αντίθετοι με την ιδεολογία των γονέων των παιδιών, κυρίως οι διευθυντές και οι δάσκαλοι. 

Τόνιζαν ιδιαίτερα ότι οι αρχές και ειδικά ο βασιλιάς Παύλος και η βασίλισσα Φρειδερίκη νοιάζονταν σαν φιλόστοργοι γονείς για τα παιδιά, ενώ οι φυσικοί τους γονείς δεν ενδιαφέρονταν για αυτά. 

Στον τοίχο κάθε τάξης βρίσκονταν οι φωτογραφίες του βασιλιά Παύλου, της βασίλισσας Φρειδερίκης και του Ιησού Σωτήρα σύμφωνα με την πρακτική προπαγάνδας της εποχής κατά την οποία οι εικόνες των βασιλέων εμφανίζονταν σε δημόσιους χώρους και ειδικά σε σχολικά βιβλία είχαν ως σκοπό την ιστορική νομιμοποίηση του ρόλου τους και την κατάδειξη της πολιτικής τους παντοδυναμίας. 

Σε αυτούς τα παιδιά προσεύχονταν 9 φορές τη μέρα. Η πολιτική κατήχηση ήταν συστηματική και ανέφεραν με ιδιαίτερη έμφαση ότι οι γονείς των παιδιών ήταν αφοσιωμένοι στις προσωπικές τους αντιπατριωτικές και αντεθνικές πεποιθήσεις, αποκαλώντας τους συνήθως αντάρτες, προδότες, συμμορίτες και εγκληματίες. 

Στα περισσότερα μέρη τα παιδιά υποβάλλονταν δύο φορές την εβδομάδα σε «πολιτική αγωγή» και τραγουδούσαν τραγούδια εξυμνώντας «τη μητέρα μας, τη γλυκιά βασίλισσα Φρειδερίκη, που μας έσωσε από τους συμμορίτες». 

Ορισμένα παιδιά που βρίσκονταν στις Παιδουπόλεις υποστηρίζουν ότι εκεί απέκτησαν ήθος και δε δέχονται τις κατηγορίες για προπαγάνδα ως αληθείς, ενώ άλλα θυμούνται ένα καταπιεστικό καθεστώς. 

Παρ’ όλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση δικαιολογούσε τη συγκέντρωση παιδιών στις παιδουπόλεις και σε φιλανθρωπικά ιδρύματα λέγοντας ότι με αυτόν τον τρόπο «είχαν πρόσβαση σε πλήρη εκπαίδευση και φροντίδα».
 

Οι παιδουπόλεις σήμερα

Αρχικά οι Παιδουπόλεις λειτουργούσαν υπό την επίβλεψη του Βασιλικού Ιδρύματος Πρόνοιας. Μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, οι περισσότερες από τις 52 περίπου παιδοπόλεις έκλεισαν και έμειναν σε λειτουργία 14. Το 1970, το Ίδρυμα μετονομάστηκε σε Εθνικό Οργανισμό Πρόνοιας (Ε.Ο.Π.) (ΦΕΚ 125/2.6.1970) και οι Παιδουπόλεις συνέχισαν να λειτουργούν υπό την επίβλεψη του. 

Σήμερα οι Παιδουπόλεις (συνήθως αναφέρονται ως «Παιδοπόλεις») είναι ιδρύματα φιλοξενίας και περίθαλψης απροστάτευτων και ορφανών παιδιών. Μετά από σταδιακό κλείσιμο κάποιων παιδουπόλεων, στην Ελλάδα ήταν κατά το 2007 σε λειτουργία 6 παιδοπόλεις οι οποίες φιλοξενούσαν 200-250 παιδιά.

Ισχυρή προσωπικότητα, η Φρειδερίκη είχε ενεργό ρόλο στην πολιτική, προκαλώντας τριβές, που συχνά κατάγγελλαν ο Τύπος και τα κόμματα, τόσο με πολιτικούς του συντηρητικού χώρου, όπως ο Παπάγος και ο Καραμανλής (ρήξη με το Παλάτι και φυγή του στο Παρίσι το 1963), όσο και του κεντρώου χώρου, όπως ο Γεώργιος Παπανδρέου. 

Μετά τον θάνατο του βασιλιά Παύλου στις 6 Μαρτίου 1964, δεν περιορίσθηκε στο ρόλο της βασιλομήτορος, αλλά με την ομάδα των έμπιστων αυλικών της επηρέαζε σε σημαντικό βαθμό τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο.

Μετά το αποτυχημένο αντικίνημα του Κωνσταντίνου (13 Δεκεμβρίου 1967) για την ανατροπή της δικτατορίας, ακολούθησε τη βασιλική οικογένεια στο εξωτερικό. Παρέμεινε και μετά τη μεταπολίτευση, αφού ο ελληνικός λαός με συντριπτική πλειοψηφία στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 κατάργησε τη μοναρχία. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της ασχολήθηκε με τον μυστικισμό και τις θρησκείες της Ανατολής, πραγματοποιώντας πολλά ταξίδια στην Ινδία.

Πέθανε από καρδιακή προσβολή στα ανάκτορα Θαρθουέλα της Μαδρίτης στις 6 Φεβρουαρίου 1981, κατά τη διάρκεια εγχείρισης καταρράκτη ή ανόρθωσης βλεφαρίδων, όπως έγραψαν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης. 

Η σορός της με άδεια της κυβέρνησης Ράλλη μεταφέρθηκε και τάφηκε στο Κτήμα Τατοΐου στις 12 Φεβρουαρίου 1981. Την κηδεία παρακολούθησαν η οικογένεια της, εστεμμένοι και περίπου 3.000 φιλοβασιλικοί.

 

ΠΗΓΗ: sansimera.gr, left.gr, rocking.gr, el.wikipedia.org, wordpress.com